Peesscheur van de schouder (rotator cuff scheur)
Oorzaak
De rotator cuff is het geheel van pezen rond de schouder. Zij zorgen voor de beweging van de schouder in verschillende richtingen en stabiliseren de kop van het gewricht op zijn kleine kom. We onderscheiden de volgende pezen:
- De subscapularispees: gelegen vooraan, verantwoordelijk voor draaien naar binnen van de arm
- De supraspinatuspees: gelegen bovenaan, verantwoordelijk, voor zijwaarts en voorwaarts heffen van de arm
- De infraspinatuspees: gelegen achteraan, verantwoordelijk voor draaien naar buiten van de arm
- De teres minorpees: gelegen achteraan, verantwoordelijk voor draaien naar buiten van de arm
Twee andere te vermelden pezen van de schouder die niet tot de rotator cuff behoren zijn het deltoïd en de bicepspees.
Een scheur van één of meerdere van deze pezen ontstaat door een trauma (bijvoorbeeld een val) bij jongere patiënten en door leeftijdsgebonden verzwakking (degeneratie) bij oudere patiënten.
Symptomen
Een belangrijke klacht is pijn bij bepaalde bewegingen, in rust en/of ’s nachts. Daarnaast kan er ook krachtsvermindering zijn met bewegingsbeperking.
Diagnose en onderzoek
De diagnose wordt gesteld door het klinisch onderzoek en wordt bevestigd door een echografie. Indien meer gedetailleerde informatie over de grootte en lokalisatie van de scheur nodig is, of bij twijfel op de echografie wordt een scanonderzoek met injectie van contrastvloeistof in het gewricht uitgevoerd.
Behandeling
Een scheur van de rotator cuff geneest niet vanzelf. De behandeling bij jonge mensen met nog kwalitatief goed peesweefsel zal daarom eerder operatief zijn. Bij oudere patiënten is de kwaliteit van de pees meestal minder goed. Hierdoor is de kans op een nieuwe scheur na een herstel groter bij deze groep patiënten. Om deze reden zal men proberen om de klachten bij ouderen eerder onder controle te krijgen met niet-operatieve middelen.
Niet-operatief
De pijnklachten kunnen dikwijls verholpen worden met pijnstillers en/of inspuitingen met cortisone in de schouder. Kinesitherapie kan zowel de pijn als de kracht verbeteren. Andere spieren van de rotator cuff kunnen de functie van de gescheurde spier overnemen. Hierdoor zal de pijn en de kracht verbeteren. Ook het aanpassen van de activiteiten kan beterschap geven.
Operatief
Als de niet-operatieve behandeling niet helpt, of bij jonge patiënten, zal de arts overgaan tot een operatief herstel van de rotator cuff. Tijdens de operatie zal de scheur in de rotator cuff gehecht worden op het been van de bovenarm (humerus). Dit gebeurt door 1 of 2 botankers. Dit zijn een schroeven waarop 1 of 2 hechtingsdraden zitten.
Na de operatie zal de pees verder vastgroeien op het been; dit gebeurt meestal over verloop van de eerste 6 weken na de operatie. De operatie wordt onder algemene verdoving uitgevoerd. Het herstel gebeurt via een kijkoperatie (arthroscopie) of een kleine insnede (open) in de schouder. De resultaten van beide soorten operatie (arthroscopisch of open) zijn vergelijkbaar, zowel op korte als lange termijn. Meestal blijft men een tweetal dagen in het ziekenhuis.
Na de operatie krijgt de patiënt een draagdoek (al dan niet met een kussen). Deze draagdoek moet de patiënt dragen gedurende 6 weken. Men mag 3 tot 4 maal per dag de draagdoek uit doen en passief bewegen. Na 6 weken mag de patiënt de draagdoek uitlaten en actief bewegen, men mag dan ook krachtoefeningen doen. De totale revalidatie duurt ongeveer 6 maanden.
De kans op succes en een goed resultaat is vrij groot (ongeveer 90%). De herstelde pezen kunnen echter terug scheuren. Dit is meestal het gevolg van slechte kwaliteit van rotator cuff.
Mogelijke complicaties zoals infectie, wondprobleem, zenuwletsels, complicaties van de verdoving,… komen slechts zelden voor (1-5%). Na elke schouderoperatie bestaat er een kans op verstijving van de schouder (Frozen shoulder). Dit is meestal tijdelijk. De revalidatie van de schouder na een operatie duurt meestal lang (3 tot 6 maanden).