Meniscusletsel

Wat is een meniscus?

De knie bestaat uit drie beenderen : bovenbeen, onderbeen en knieschijf. Het bovenbeen vormt in de knie twee bolvormige oppervlaktes. Het onderbeen daarentegen bestaat uit twee vrij vlakke compartimenten. Om onder en bovenbeen mooi op elkaar te laten passen is er in het binnenste en buitenste compartiment een halvemaanvormig schijfje voorzien. Deze schijfjes noemen we de menisci. Ze zorgen voor drukverdeling en stabiliteit.

Hoe kan een meniscus scheuren?

De menisci kunnen beschadigd geraken bij een trauma, vaak tijdens het sporten. We spreken van traumatische of acute meniscusletsels. Vele van deze meniscusletsels gaan gepaard met andere letsels zoals voorste kruisbandletsels. Onze kniechirurgen kunnen deze letsels accuraat diagnosticeren. Acute meniscusletsels worden meestal chirurgisch behandeld. Indien mogelijk wordt meniscussparend te werk gegaan gezien de meniscus een belangrijke structuur is in de knie.

Andere meniscusletsels ontstaan door slijtage zonder dat een echt oorzakelijk trauma kan worden aangewezen. We spreken hier van degeneratieve meniscusletsels. Vaak treden ze op boven de leeftijd van 50 jaar.

In vele gevallen zijn mensen met een dergelijk letsel symptoomvrij. In het verleden was kniepijn per definitie vaak gelijk aan een meniscusletsel in de ogen van velen. De kennis over knieletsels is echter geëvolueerd. Onze kniechirurgen kunnen uitmaken of een meniscusletsel al dan niet verantwoordelijk kan zijn voor uw klachten. Dus niet elk op NMR beschreven letsel aan de meniscus zal verantwoordelijk zijn voor klachten en niet elk degeneratief meniscusletsel zal operatief behandeld moeten worden.

Wanneer denken aan een meniscusscheur?

Acute meniscusletsels ontstaan per definitie na een trauma. Acute pijn op de binnen- of buitenkant van de knie kan hierop wijzen. Geïsoleerde meniscusletsels geven meestal niet veel vocht of zwelling in de knie. Wel treedt vaak een verspringend gevoel op. In sommige gevallen blokkeert de knie ( = het niet meer kunnen strekken van de knie). We denken aan een meniscusletsel na torsietrauma’s, diepe plooibewegingen, … .

Degeneratieve meniscusletsels ontstaan over de jaren zonder dat er echt een oorzakelijk trauma kan worden aangewezen. Vaak zijn ze symptoomloos, soms zorgen ze wel voor een mechanisch probleem in de knie. Echte mechanisch hinderende meniscusletsels geven vaak klachten als haperen, klikken, blokkeren, verspringingsgevoel, … . Onze kniechirurgen kunnen meestal vrij vlot mechanisch hinderende meniscusletsels van asymptomatische meniscusletsels onderscheiden. In geval van een asymptomatisch meniscusletsel wordt gezocht naar een andere verklaring voor je klachten.

Wat onmiddellijk te doen bij vermoeden van een meniscusletsel?

Bij plots ontstane pijn na een trauma zoek je best medisch advies. Je huisarts zal indien nodig doorverwijzen naar een kniespecialist. Het eerstelijnsonderzoek is meestal een standaard radiografie. NMR is moeilijker bereikbaar en echo geeft geen uitsluitsel over deze letsels. De radiografie kan natuurlijk geen meniscusletsel aantonen maar kan beenderige letsels als barsten en breuken ten gevolge van je ongeval uitsluiten. In de acute fase kan ijs, relatieve rust en gebruik van een pijnstiller of ontstekingsremmer aangewezen zijn.

Bij vermoeden van een degeneratief meniscusletsel zal initieel gestart worden met een conservatieve behandeling bestaande uit relatieve rust, ontstekingsremmers, kinesitherapie, … .

Het eerstelijnsonderzoek is een standaardradiografie volgens de 4 standaardrichtingen (F,P,A en C). Deze radiografies zijn vooral nuttig om beginnende slijtage in de knie te evalueren. Geeft een initiële conservatieve behandeling niet het gewenste resultaat of zijn er belangrijke mechanische klachten in het gewricht (blokkages, verspringingsgevoel, …) dan kan advies van een kniechirurg ingewonnen worden. Onze kniechirurgen kunnen symptomatische van niet symptomatische letsels onderscheiden en een gepaste behandeling voorstellen. Bij niet symptomatische meniscusletsels wordt verder gezocht naar de echte oorzaak van je pijn.

Moet elk meniscusletsel geopereerd worden?

Niet alle meniscusletsels moeten chirurgische behandeld worden. Uw kniespecialist zal voor u uitmaken of een niet operatieve of operatieve behandeling is aangewezen. Bij acute meniscusletsels wordt zo veel mogelijk meniscussparend gewerkt. Er wordt dan een hechting van de meniscus uitgevoerd indien het type meniscusletsel dat toe laat. Het herstel na een dergelijke hechting verloopt wel trager dan na het verwijderen van de meniscus maar op lange termijn behoudt je knie zijn schokdempers wat belangrijk kan zijn naar de toekomst.

Bij degeneratieve meniscusletsels met mechanische klachten in het gewricht en zonder respons op een conservatieve houding kan in samenspraak met de patiënt een partiële meniscusresectie overwogen worden. Staan meniscale klachten duidelijk op de voorgrond in het knieprobleem en is er weinig of geen artrose dan kan een meniscectomie een goede oplossing zijn. Onze kniechirurgen zijn getraind om de juiste meniscusletsels voor chirurgie te detecteren.

Behandeling van een meniscusletsel

Niet-operatieve behandeling

Bij degeneratieve meniscuspathologie ligt vaak achterliggende slijtage in de knie aan de oorsprong van je pijn. In eerste instantie wordt dan niet operatief tewerk gegaan : rust, ijs, beperken draaibewegingen en diepe plooibewegingen, ontstekingsremmers, … .

Verder kan kinesitherapie helpen om je spierkracht, coördinatie en proprioceptie te verbeteren.

Vaak kan bij degeratieve meniscusletsels op die manier een oplossing geboden worden.

Meniscuschirurgie

Meniscusresectie

Vroeger werd de volledige meniscus verwijderd bij een beschadiging van de meniscus. Sinds we echter weten dat de meniscus een belangrijke functie heeft in de knie werd overgegaan tot de partiële of gedeeltelijke verwijdering van de meniscus. Enkel het beschadigde deel wordt weggenomen en het intacte en nog functionerende deel wordt gelaten om zo veel mogelijk schokdempende functie in je knie achter te laten.

Meniscusresectie gebeuren met een kijkoperatie waarbij een camera de ganse knie inspecteert en doormiddel van fijne instrumenten nauwkeurig het beschadigde deel van de meniscus kan worden weggenomen.

Meniscushechting

Indien de meniscus gered kan worden, zal dat worden voorgesteld. Onze kniechirurgen beschikken over de kennis en kunde om herstelbare meniscusletsels te redden. Niet elk meniscusletsel is hetzelfde en de nodige techniek voor hertstel van een meniscus is afhankelijk van het type letsel. De revalidatie na een dergelijke meniscushechting verloopt trager dan na een meniscusresectie. Afhankelijk van het type scheur en de daarvoor vereiste hersteltechniek zal de revalidatie afgeremd moeten worden. Het verloop na de ingreep zal door je kniechirurg met je overlegd worden afhankelijk van de gebruikte techniek.

Wanneer kan je activiteiten hervatten?

Na een meniscusresectie mag je onmiddellijk volledig steunen en belasten. wel wordt gevraagd het een 2-tal weken wat rustiger aan te doen om de knie te laten herstellen. Ook wordt voorgesteld om hurken, knielen en brutale draaibewegingen te vermijden gedurende de eerste maand. Dit soort bewegingen kunnen het wondje aan de meniscus beschadigen en daardoor pijn uitlokken. Ze vertragen daardoor ook je herstel.

Voor bureauwerk kan je vrijwel onmiddellijk hervatten. Voor zwaarder fysiek werk kan een ongeschiktheid van twee tot vier weken nodig zijn.

Na een meniscusherstel is het herstel afhankelijk van het type meniscusletsel. Onze kniechirurgen kunnen voor elk type meniscusletsel de juiste hersteltechniek bieden maar de revalidatie na verschillende types meniscusherstel verschillen nogal fel. Aangepast aan de gebruikte techniek zal onze kniespecialist het herstel uitleggen.

Bij de meeste vormen van herstel zal wel een tijdje ontlasting met krukken en soms beperking van de beweeglijkheid noodzakelijk zijn.

Dat vertraagt natuurlijk ook het hervatten van je werk en andere activiteiten.