Breuk van het scaphoid

Anatomie

Om een breuk van het scaphoïd te begrijpen, dienen we eerst de anatomie van de pols van dichterbij te bekijken. Het scaphoïd is een handwortelbeentje aan de duimzijde.

Breuk

Een breuk kan ontstaan door een val op de hand. We onderscheiden breuken van de proximale pool, het corpus en de distale pool afhankelijk van de lokalisatie. De bloedvoorziening van het scaphoïd gebeurt vanuit de distale pool zodat breuken aan de proximale pool, verder van de bloedvoorziening, moeilijker genezen. Een niet-helende breuk noemt men een non-union of pseudo-artrose.

Stand van de breuk

Naast de lokalisatie, is ook de stand van de breuk belangrijk. Een breuk die in een verplaatste stand van de breukfragmenten heelt, noemt men een malunion.

Zowel een nonunion als een malunion kunnen leiden tot artrose van pols en handwortel.

Symptomen

Bij een breuk van het scaphoïd ontstaat er pijn, soms zwelling en beperkte beweeglijkheid van de pols. Deze symptomen komen voor ter hoogte van wat men noemt de ‘anatomische snuifdoos’. De anatomische snuifdoos vormt zich door pezen die naar de duim lopen. Ze vormen een kuiltje wanneer men de duim houdt zoals bij autoliften.

Diagnose en onderzoek

Door middel van het klinisch onderzoek en radiografie, kan de diagnose gesteld worden. Soms is een CT, MRI of SPECT(CT) noodzakelijk om de breuk aan te tonen.

Behandeling

Niet-operatief

Door gipsimmobilisatie zal de pols al minder pijn doen. Ook pijnstillers en/of ontstekingsremmers kunnen beterschap geven.

Een breuk van het scaphoïd kan genezen, maar dit kan lang duren. Een gips is meestal nodig voor een duur van 8 tot 12 weken.

Operatief

Bij een verplaatste breuk, een malunion of een nonunion is een operatie nodig. Ook niet-verplaatste breuken moeten soms operatief behandeld worden. De kans dat de breuk geneest, is veel groter dan met gipsbehandeling. Nadien is gipsen minder lang noodzakelijk (meestal 2 tot 4 weken).

Bij een operatie wordt de breuk vastgezet met een schroef. Afhankelijk van de verplaatsing of al dan niet nonunion, kan dit gebeuren door een kleine of grote incisie. Botgreffes van het bekken worden vaak gebruikt voor non- of malunion.

Na al deze operaties is meestal een gips nodig voor ten minste 2 weken, soms 4 à 6 weken.

Zoals elke operatie zijn de mogelijke complicaties: infectie, wondprobleem, zenuwletsels, …Deze komen gelukkig slechts zelden voor (<1%). Vooral malpositie van de schroef en alsnog een non- of malunion zijn mogelijke complicaties die specifiek zijn voor een scaphoïdbreuk.