Totale heupprothese

Het heupgewricht

Het heupgewricht bestaat uit 2 belangrijke delen: de heupkop en de heupkom
- De ronde kop van het dijbeen = de heupkop
- De holle kom van de heup in het bekken = de heupkom
Een gezond heupgewricht dankt zijn soepelheid aan een laagje kraakbeen dat de twee gewrichtsdelen bedekt. Deze twee gewrichtsdelen worden stevig bij elkaar gehouden door een gewrichtskapsel en een mantel van bil- en heupspieren.

Waarom een heupprothese?

De meest voorkomende reden om een heupprothese te plaatsen is slijtage van het kraakbeen van de heup. Deze slijtage (artrose genoemd) wordt gekenmerkt door pijn, bewegingsbeperking en/of een mankend gangpatroon.
Pijn vanuit het heupgewricht wordt gevoeld in de lies en aan de voorzijde, binnen- of buitenzijde van het bovenbeen tot aan de knie. Soms situeren de klachten zich uitsluitend rond de knie. Lage rugpijn kan ook van de heup afkomstig zijn. Bij artrose ervaart u eerst af en toe pijn, later krijgt de pijn een meer blijvend karakter en treedt ze ook ’s nachts op. Artrose wordt gekenmerkt door startpijn en toenemende pijn bij het belasten van het been.
Bewegingsbeperking in de heup wordt gewoonlijk pas ondervonden wanneer het aantrekken van kousen of sokken en het knopen van de schoenen niet meer mogelijk is.

Voordelen van de operatie

Door het plaatsen van een heupprothese, kunnen we u verlossen van de hevige pijn en zal het heupgewricht terug soepel bewegen.

Nadelen van de operatie

Zoals elke operatie houdt een heupoperatie ook risico’s in. Zo is er een kleine kans op infectie, bloeding, de vorming van bloedklonters of problemen bij de verdoving. Om deze risico’s tot een minimum te herleiden worden steeds de nodige voorzorgen genomen.
Vooral de eerste 2 maanden na een heupprothese bestaat de kans op ontwrichting van de prothese. Meestal ontstaat dit door een verkeerde beweging te maken op een moment dat de spieren en het heupkapsel nog onvoldoende geheeld zijn. Tijdens uw revalidatie zal er veel aandacht aan besteed worden welke bewegingen u moet vermijden (kruisen van de benen, zitten in een diepe zetel, …)
Een heupprothese kan ook verslijten. Om die reden wordt een operatie bij jonge patiënten liefst zo lang mogelijk uitgesteld. Een heupprothese gaat gemiddeld 15 jaar mee.
Om laattijdige infectie van de prothese te vermijden is het belangrijk om steeds alle wonden goed te verzorgen. Ook de tanden moeten goed verzorgd worden omdat tandinfecties kunnen aanleiding geven tot een infectie van de prothese. Raadpleeg indien nodig uw arts.

De prothese

De klassieke heupprothese

De klassieke heupprothese bestaat uit verschillende onderdelen:

De metalen steel (titanium bij cementloze fixatie en chroom-kobalt bij gecementeerde fixatie). Deze wordt in de schacht van het dijbeen gebracht.
Een metalen of keramische kop.
Een kom (cup). Die wordt in het bekken gefixeerd en is opgebouwd uit polyethyleen (plastiek) of keramiek en metaal (titanium).

Vandaag de dag worden er verschillende methodes gebruikt om de heupprothese in bot te verankeren.

BOTCEMENT: wordt gebruikt om de prothese goed vast te zetten in het bot.
PRESSFIT met BIOLOGISCHE INGROEI: de heupkom wordt voorbereid tot ze net iets kleiner is als de vorm van de prothese, zodat deze er stevig in past. Het ruwe oppervlak van de prothese (porous coating) bevordert een beenderige ingroei. Een gesproeide laag met een stof die heel erg gelijkt op het bot, nl. hydroxyapatiet, kan deze ingroei beter en sneller laten gebeuren.

De oppervlakteprothese of resurfacing heupprothese

Heupresurfacing is een operatie waarbij een kunstheup wordt geplaatst op een botsparende manier. In vergelijking met de klassieke heupprothese wordt er hierbij geen steel geplaatst in het heupbeen maar wordt de heupkop bijgefreesd en blijft de heuphals bewaard. Deze techniek wordt enkel toegepast bij patiënten met een zeer goede botkwaliteit aangezien de heuphals voldoende sterk moet zijn om de nieuwe heupkop te kunnen dragen.
Deze techniek is daarom alleen geschikt voor de jongere heuppatiënten.

Kostprijs van de heupprothese

De kostprijs is afhankelijk van het type prothese dat uw chirurg voor u kiest. Algemeen kan gesteld worden dat een gecementeerde prothese met een gecementeerde steel en een gecementeerde heupkom de goedkoopste is.
Prothesen met een keramiek op keramiek frictiekoppel of metaal op metaal frictiekoppel en ook de resurfacing heupprothesen zijn duurder.
Indien gewenst kan u op voorhand een (vrijblijvende) offerte vragen aan uw arts.

Mogelijke verwikkelingen

In de meeste gevallen gebeurt de operatie zonder problemen. Toch is het van belang dat u weet welke verwikkelingen er zich onder andere kunnen voordoen:

De eerste dagen na de ingreep kan de wonde nog vocht vrijgeven. Dit wondvocht kan doorzichtig, geelachtig of bloederig zijn. Indien de wonde blijft lekken of opnieuw begint te lekken, dient u uw arts te contacteren.
Tijdelijk kan een stijf gevoel in het geopereerde been voorkomen. Laat overdreven krachtoefeningen achterwege.
Bloeding: door enkel een kleine insnede te maken, worden spieren, pezen en huid zoveel mogelijk gespaard. Eventuele bloedingen worden door deze speciale operatietechniek vermeden. Als dit toch zou gebeuren, kan het zijn dat u bloed toegediend krijgt.
De vorming van bloedklonters of een aderontsteking worden vermeden door dagelijkse bloedverdunnende spuitjes en voldoende beweging. Nabloeding als gevolg hiervan is uiterst zeldzaam.
Heupontwrichting of luxatie is meestal te wijten aan een verkeerde beweging. Hierbij komt de kop van het gewricht uit de kom. Het gevaar voor luxatie is het grootst de eerste 2 maanden na de ingreep. Het voorkomen van ontwrichting wordt tijdens de revalidatie toegelicht. Voer daarom ook regelmatig uw spierversterkende oefeningen uit.
Infectie of besmetting worden voorkomen door het toedienen van antibiotica en door een steriele wondverzorging na de ingreep. Ook later blijft de kans op infectie bestaan. Daarom dient u altijd uw huisarts, tandarts of andere specialist hierover in te lichten dat u een heupprothese hebt. Tijdens bepaalde behandelingen en/of ingrepen kan de arts u preventief antibiotica geven om infecties te voorkomen. Een beginnende infectie kunt u herkennen aan roodheid, warm aanvoelen, pijn of koorts.
Tijdens de eerste dagen na de ingreep kunt u een temperatuursverhoging hebben, die spontaan verdwijnt. Indien deze echter blijft aanhouden of na een paar weken weer de kop op steekt, is dit een alarmteken en dient u de arts te verwittigen.
Mogelijks kan er na de ingreep een gevoel van beenlengteverschil optreden. Meestal is dit het gevolg van een verkorting van de spieren voor de ingreep. Anderzijds is soms een verlenging (0,5 tot 1 cm) noodzakelijk om voldoende heupstabiliteit te verzekeren. Dit gevoel van beenlengteverschil kan door middel van een zooltje in de schoen worden gecorrigeerd. Meestal verdwijnt dit probleem spontaan.
Loslating van de prothese. In normale omstandigheden en bij een normaal gebruik kunnen we er van uit gaan dat de prothese jarenlang zal meegaan. Het kan gebeuren dat de prothese loskomt of dat het polyethyleen gedeelte afgesleten is. Een heroperatie kan overwogen worden wanneer er duidelijk aantasting van het bot op RX te zien is of wanneer de pijn en ongemakken uw dagelijkse activiteiten bemoeilijken. Bij deze ingreep kan de huidige prothese in de meeste gevallen probleemloos vervangen worden.
Zenuwletsel. De kans is heel klein, maar tijdens de operatie kan een zenuw beschadigd raken. Hierdoor kan zenuwletsel ontstaan, wat zich bijvoorbeeld uit in een dropvoet of een uitval van de bovenbeenspieren.

Besluit

Dankzij de moderne technieken en de ervaring van ons ganse ‘heupteam’ heeft deze ingreep bij ongeveer 99% van de geopereerde patiënten goede resultaten.

De huidige prothesen zorgen voor een pijnloze volledige beweeglijkheid van het heupgewricht zodat de dagelijkse activiteiten alsook de meeste sportactiviteiten zonder risico vlot kunnen worden hervat.